CNC İşleme - Talaşlı İmalat

Tornalama

Tornalama, talaş kaldırma işlemleri arasında en yaygın kullanılan yöntemlerden biridir. Döner bir iş parçası üzerinden sabit bir kesici takımın doğrusal hareketiyle malzeme çıkarılır. Genellikle silindirik ve konik parçaların üretimi için kullanılır.

İş Parçası Bağlanır: Parça, torna aynası veya pensler yardımıyla tezgâha sabitlenir.
Kesici Takım Konumlandırılır: Takım, kesme işlemi için uygun konuma getirilir.
Torna Tezgâhı Çalıştırılır: İş parçası belirlenen hızda döndürülür.
Talaş Kaldırma Başlar: Kesici takım, iş parçasına temas ederek malzeme kaldırır.

Tornalama İşleminde Kullanılan Kesici Takımlar

HSS (Yüksek Hız Çeliği) Kesiciler: Daha düşük hızlarda, genel işleme için.
Karbür Uçlu Kesiciler: Daha sert malzemelerde yüksek hızlarda.
Seramik ve CBN Kesiciler: Yüksek hassasiyet gerektiren uygulamalar.

Frezeleme

Frezeleme, dönen çok bıçaklı bir kesici takımın sabit veya hareketli bir iş parçasından talaş kaldırarak şekillendirme yaptığı bir talaşlı imalat yöntemidir. Frezeleme işlemi, düz yüzeylerin yanı sıra kanallar, dişliler, eğimli yüzeyler ve kompleks geometriler üretmek için kullanılır.

İş Parçası Sabitlenir: İş parçası, mengeneye veya fikstüre bağlanarak hareketsiz hale getirilir.
Kesici Takım Seçilir: Uygulama için uygun çap, diş sayısı ve malzeme özelliklerine sahip freze kesicisi belirlenir.
Kesici Takım Döndürülür: Freze takımı yüksek hızda dönmeye başlar.
İlerleme Hareketi Başlatılır: Takım veya iş parçası kontrollü bir hızla hareket ettirilerek talaş kaldırılır.

Frezeleme İşleminde Kullanılan Kesici Takımlar

Parmak Frezeler (End Mills): Genel yüzey işleme, kanal açma ve profilleme için.
Disk Frezeler: Derin ve geniş kanallar açmak için.
Torna Frezeler (Face Mills): Alın frezeleme için geniş çaplı kesiciler.
Dişli Frezeler: Dişli ve vida üretimi için özel kesiciler.

Delme

Delme, bir kesici takım (matkap ucu) kullanılarak iş parçasında silindirik delik açma işlemidir. Talaş kaldırma yöntemleri arasında en temel işlemlerden biri olup, freze, torna ve matkap tezgâhlarında uygulanabilir.

İş Parçası Sabitlenir: Mengene veya fikstür kullanılarak sabitlenir.
Matkap Ucu Seçilir: Delik çapına ve malzeme türüne göre uygun uç belirlenir.
Kesici Uç Döndürülür: Yüksek hızda dönen matkap, malzemeye temas eder.
İlerleme Hareketi Sağlanır: Matkap, kontrollü hızda aşağı doğru ilerleyerek talaş kaldırır.

Delme Türleri

1. Nokta Delme (Spot Drilling): Kesin konumlandırma için ön delik açılır. Uygulamalar: CNC işleme merkezlerinde hassas delik açma.
2. Matkapla Delme (Conventional Drilling): Standart matkap uçlarıyla yapılan delme işlemi. Uygulamalar: Genel imalat, metal ve ahşap işleme.
3. Kademeli Delme (Step Drilling): Farklı çaplarda aşamalı olarak delik açma işlemi. Uygulamalar: Büyük çaplı deliklerde hassasiyet sağlamak.
4. Raybalama (Reaming): Açılmış deliğin hassasiyetini artırmak ve çapını büyütmek için kullanılır. Uygulamalar: Hassas yatak yuvaları, havacılık ve otomotiv parçaları.
5. Kılavuz Çekme (Tapping): Delik iç yüzeyine vida dişi açmak için kullanılır. Uygulamalar: Somun, makine bağlantı elemanları.
6. Broşlama (Broaching): Yüzeyi genişletmek veya şekil vermek için özel takımlar kullanılır. Uygulamalar: Dişli delikleri, özel kesitli parçalar.
7. Delik Genişletme (Boring): Tornada veya frezede açılmış bir deliğin çapını büyütmek için yapılan işlemdir. Uygulamalar: Silindir blokları, büyük yatak yuvaları.

Delme İşleminde Kullanılan Kesici Takımlar

HSS (Yüksek Hız Çeliği) Matkap Uçları: Genel amaçlı delme.
Karbür Uçlu Matkaplar: Sert malzemelerde yüksek hızda delme.
Kademeli Matkaplar: Çeşitli çaplarda delik açma.
Merkezleme Uçları: Hassas delik açma öncesinde kullanılır.
Raybalar: Delik hassasiyetini artırmak için.

Taşlama

Taşlama, yüksek hızda dönen aşındırıcı bir taş kullanarak iş parçasının yüzeyinden çok küçük miktarlarda talaş kaldırma işlemidir. Yüzey pürüzlülüğünü azaltmak, hassas toleranslar elde etmek ve sert malzemeleri işlemek için yaygın olarak kullanılır.

Taşlama Türleri

Yüzey Taşlama (Surface Grinding):
- Düzlemsel yüzeyleri yüksek hassasiyetle işlemek için kullanılır.
- Uygulamalar: Kalıp imalatı, takım bileme, makine parçaları.
Silindirik Taşlama (Cylindrical Grinding):
- Silindirik veya konik yüzeyleri işlemek için kullanılır.
- Uygulamalar: Şaftlar, rulman yuvaları, hassas silindirik parçalar.
Delik Taşlama (Internal Grinding):
- İç yüzeyleri ve delikleri hassas bir şekilde işlemek için kullanılır.
- Uygulamalar: Motor gövdeleri, yatak yuvaları.
Merkezsiz Taşlama (Centerless Grinding):
- İş parçası bağlanmadan, taşlama taşları arasında desteklenerek işlenir.
- Uygulamalar: Seri üretim, ince ve uzun parçalar.
Takım Bileme (Tool Grinding):
- Kesici takımları bilemek ve yeniden keskinleştirmek için yapılır.
- Uygulamalar: Matkap uçları, freze takımları, torna uçları.

Taşlama İşleminde Kullanılan Aşındırıcılar

- Alüminyum Oksit (Al2O3): Genel metal taşlama işlemlerinde.
- Silisyum Karbür (SiC): Sert malzemeler ve dökme demir için.
- Elmas Taşlar: Seramik ve süper sert malzemeler için.
- Bor Nitrür (CBN): Yüksek sertlikte çeliklerin işlenmesinde.